Een derde van de 1 miljoen zzp-ers wil helemaal geen ondernemer zijn

Een derde van het aantal zzp-ers wordt misselijk bij de gedachte aan het ondernemen en heeft heimwee naar hun vroegere baas. Dat is de belangrijkste conclusie van het 3 jaar durende, in april 2016 afgeronde brancheonderzoek. En er zijn diepte-interviews gehouden met veel zzp-ers in bouwadvies, zorg en zakelijke dienstverlening. Het geschetste beeld van hun huidige bestaan is zo nu en dan dramatisch. Er blijkt een groot verschil te zijn tussen de gemiddelde zzp-er en de gemiddelde ondernemer. Veel zzp-ers investeren niet. Groeien niet. Hebben geen winstdoel. Verzekeren zich niet. Weten niet hoe ze klanten moeten werven. Nemen de telefoon te vaak niet op als ze gebeld worden. Hebben maar 1 (of vaak zelfs helemaal geen) klant. Werken vanuit huis. Hebben geen website. Schrijven zich in bij allerlei detacheringsbureaus en bemiddelaars die te vaak misbruik maken van hun zwakke positie. Hoe heeft het zover kunnen komen Er zijn in Nederland nu ongeveer 1 miljoen zzp-ers en dat zal de komende jaren nog veel verder stijgen. Een derde van de zzp-ers blijkt gedwongen en ongewild zzp-er te zijn. Zij voelen zich geen ondernemer en willen het ook niet worden. Ze zijn noodgedwongen bezig met overleven tegen zeer schamele tarieven. Ze gaan liever vandaag dan morgen weer in loondienst, maar kunnen dat niet meer. Zij zijn de verstotenen. Zij zijn geen ondernemers. Denk bijvoorbeeld aan zorgverleners, postbestellers, de vele mensen in de bouw, zakelijke dienstverleners en consultants. In groten getale zijn deze mensen in de laatste 20 jaar (en in versneld tempo vanaf 2008) overtollig geraakt bij hun werkgevers. Ze hebben zich (veelal op bevel van het UWV) ingeschreven bij de KvK als zzp-er en opeens waren ze ondernemer. En moesten ze zich zien te redden. Vaak zonder ondernemersbloed. Vaak zonder voldoende inkomen. Het falen van het Nederlandse arbeidsrecht wordt zo pijnlijk zichtbaar. Belangenverenigingen zoals ZZP Nederland verenigen verhoudingsgewijs slechts een handjevol zzp-ers. Dat zijn weliswaar vaak bewust zelfstandig ondernemers, maar deze verenigingen zijn niet representatief voor de vele zzp-ers die ongewild ondernemer zijn en zich nergens bij willen aansluiten. Wat zijn de mogelijke gevolgen Er ontstaat een leger van zzp-ers die de samenleving meer geld kosten dan opleveren. Die geen pensioen opbouwen. Die zich niet verzekeren en, als ze de AOW-gerechtigde leeftijd bereiken, voor een nieuwe armoedegolf zullen gaan zorgen. Die concurrentievervalsend (want tegen zeer lage tarieven) werken ten opzichte van mkb-bedrijven en daarmee de winst bij die mkb-bedrijven nog verder onder druk zetten waardoor de werkgelegenheid bij die mkb-bedrijven nog verder al afnemen en het leger zzp-ers tegelijkertijd nog veel verder zal groeien. Die zich noodgedwongen moeten laten gebruiken als sluitpost door detacheringsbureaus en opdrachtgevers. Als schijn-ondernemers of in kleine tijdelijke arbeidscontractjes. De ongewild zzp-er verlangt zekerheid Zoals een gegarandeerd minimum-tarief. Een collectieve pensioenverzekering. Een CAO. Eigenlijk het liefst gewoon weer terug naar een baas.